ورق صنعتی و کاربردشان

همان طور که می‌دانید، یکی از اصلی‌ترین و پایه‌ترین مواد اولیه‌ در صنایع تولیدی مختلف همچون صنعت ساختمان‌سازی، لوازم خانگی و …، ورق‌ها هستند. ورق‌ صنعتی نیز با توجه به نامشان، کاربرد بسیار گسترده‌ای در صنعت دارند و به همین خاطر آن‌ها را از فلز تولید می‌کنند. برای آشنایی هرچه بیشتر با ورق‌های صنعتی، انواع و کاربردشان، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید…

همان طور که می‌دانید، یکی از اصلی‌ترین و پایه‌ترین مواد اولیه‌ در صنایع تولیدی مختلف همچون صنعت ساختمان‌سازی، لوازم خانگی و …، ورق‌ها هستند. ورق‌‌های صنعتی نیز با توجه به نامشان، کاربرد بسیار گسترده‌ای در صنعت دارند و به همین خاطر آن‌ها را از فلز تولید می‌کنند. برای آشنایی هرچه بیشتر با ورق‌ های صنعتی، انواع و کاربردشان، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید…

ورق صنعتی

لازم به ذکر است که ورق‌های صنعتی همان ورق‌های فولادی هستند که که در صنعت و ساختمان‌سازی به کار برده می‌شوند. گفتنی است که این ورق‌های پر‌کاربرد از برش اسلب و تختال ساخته می‌شوند و کیفیتشان کاملا تضمینی است.

این ورق‌ها با توجه به نوع فلز و آلیاژ به کار رفته در آن‌ها، در أنواع گوناگونی دسته‌بندی می‌شوند. قابل ذکر است که همین عامل قیمت نهایی ورق را تعیین می‌کند. جنس فلز به کار رفته در ورق‌‌های صنعتی را حتما باید بر أساس کاربرد مد‌نظر مصرف‌کننده انتخاب نمود. در ادامه به توضیح انواع مختلف این ‌ورق‌ها خواهیم پرداخت.

انواع ورق صنعتی

دقت کنید که تمامی ورق‌های صنعتی را با توجه به نوع فلزشان در أنواع زیر تقسیم‌بندی می‌کنند:

1. ورق‌های صنعتی فولادی: ورق‌های فولادی مسطح‌ترین ورق‌های صنعتی موجود در بازار هستند که توسط آلیاژ‌های مختلف و به کار‌گیری دو روش نورد سرد و نورد گرم طراحی و ساخته می‌شوند. از آنجایی که میزان انرژی مورد نیاز در عملیات نورد گرم، کمتر از نورد سرد است، از این روش برای تولید ورق صنعتی فولادی استفاده می‌کنند.
2. ورق‌های صنعتی آلومینیومی: گرید‌های مختلف ورق آلومینیوم فقط از طریق فرآیند نورد گرم طراحی و تولید می‌شوند و می‌توانند طیف گسترده‌ای از خصوصیات مختلف را با قیمت‌هایی مناسب برای مصرف‌کنندگان فراهم آورند. گفتنی است که تمامی ورق‌های صنعتی آلومینیومی را می‌توان جهت بالا بردن میزان مقاومت و همچنین کاهش تنش‌های درونیشان، تحت عملیات نورد سرد هم قرار داد.
3. ورق‌های صنعتی مس/برنج: ورق‌های صنعتی برنجی نیز با مقدار کم‌تری از روی، قابلیت عملیات‌های مختلف جوشکاری، سردکاری و همچنین لحیم‌کاری را به آسانی دارد. دقت کنید که افزودن مس به این ورق‌ها می‌تواند نوعی لایه‌ اکسیدی محافظتی را بر سطح آن‌ها تشکیل دهد تا در برابر هرگونه خوردگی مقاوم باشد.

روش‌های ساخت ورق صنعتی

لازم به ذکر است که تمامی ورق‌های صنعتی بر اساس آلیاژ‌های مختلف اس تی ۱۲، اس تی ۱۳ و اس تی ۱۴، به دو روش زیر ساخته می‌شوند:

• نورد سرد
• نورد گرم

نورد سرد ورق صنعتی

دقت کنید که ورق صنعتی نورد سرد با عنوان ورق‌های روغنی نیز مشهور هستند. این نوع ورق‌ها به علت اینکه دارای آلیاژ‌‌های خاصی هستند، انعطاف‌پذیری بسیار زیادی دارند و از آنجایی که در فولادشان از کربن استفاده شده‌است، در ساخت لوازم خانگی و همچنین خودروسازی به طور گسترده استفاده می‌شوند. ورق‌های صنعتی در عملیات نورد سرد با کاهش شدید ضخامت روبرو می‌شوند؛ به همین خاطر تا جایی که امکان داشته باشد از آن‌ها در فعالیت‌های مربوط به تولید لوازم خانگی استفاده می‌شود.

از مهم‌ترین ویژگی‌های ورق صنعتی نورد سرد می‌توانیم به موارد زیر اشاره داشته باشیم:

1. قابلیت رنگ‌کاری بر روی آن
2. دارای سطحی تماما صاف و صیقلی
3. قابلیت اجرای خمش و بُرش مناسب بر روی آن
4. دارای ابعادی محدود‌تر نسبت به ورق‌های نورد گرم

لازم به ذکر است که ورق صنعتی تولید شده از نورد سرد، از قیمت بالاتری نسبت به ورق صنعتی نورد گرم برخوردارند.

انواع ورق‌های صنعتی نورد سرد

تمامی ورق‌های صنعتی نورد سرد، یا بر أساس نوع آلیاژ موجود در آن‌ها و یا بر أساس برخی فعالیت‌های ثانویه‌ای همچون رنگ‌کردن، تقسیم‌بندی می‌شوند.

از مهم‌ترین ورق‌های صنعتی نورد سرد شامل موارد زیر می‌باشد:

1. ورق‌های روغنی: یکی از انواع ورق‌های نورد سرد است که در برابر هرگونه زنگ‌زدی مقاومت بالایی دارد.
2. ورق‌های گالوانیزه: پایه‌ تولید این نوع ورق‌ها، ورق سرد است که با فرآیند گالوانیزاسیون، پوشش‌دهی می‌شوند. گفتنی است که نام دیگر این ورق‌ها، ورق‌های روی‌اندود است. عملیات گالوانیزاسیون بر روی آن‌ها سبب می‌شود که ورق در برابر هرگونه خوردگی، مقاوم باشد.
3. ورق گالوانیزه رنگی: این نوع ورق‌ها نیز از ورق‌های گالوانیزه ساخته شده‌اند. رنگ‌کردن ورق‌های گالوانیزه، علاوه بر خلق ظاهری زیبا بر روی آن‌ها، سبب مقاومت هر چه بیشتر آن‌ها در مقابل انواع خوردگی، زنگ زدگی و … می‌شود. معمولاً از ورق‌های گالوانیزه رنگی در ساخت یخچال، پوشش‌دهی سقف‌های مختلف و … استفاده می‌شود.

نورد گرم ورق‌های صنعتی

فرآیندی که سبب می‌شود شمش‌های فولادی محتلف در کوره ریخته شوند و بعد از خروجشان از کوره، نوعی پوسته‌ی اُکسیدی بر سطح آن‌ها تشکیل شود، فرآیند نورد گرم نام دارد. معمولا برای رفع این لایه‌ی اُکسیدی، آن‌ها را وارد یک مرحله خاص به نام مرحله‌ پوسته‌شویی می‌کنند. دقت کنید که پس از انجام این مرحله، فولاد وارد بخش نورد خشن می‌شود؛ این یعنی اینکه چند بار مختلف از بین غلتک‌ها عبور می‌کند تا به ابعاد مورد نظرش برسد. فولاد پس از این مرحله نیز بر روی یک سری غلتک‌های نورد گرم قرار می‌گیرد تا به طور تدریجی از دمایش کاسته شود. در مرحله‌ی بعد، فولاد به فاز آخر عملیات نوردگرم می‌رود و معمولا به سمت قفسه‌های نورد نهایی ارسال می‌شود. طی این مراحل، فولاد باید از حدودا 5 الی 7 قفسه عبور کند تا بتواند به ضخامتی معادل 1.8 تا 3 میلی‌متر برسد.

گفتنی است که ورق‌های نورد گرم با عنوان ورق‌های سیاه نیز شناخته می‌شوند.

انواع ورق‌های صنعتی نورد گرم

دقت کنید که یکی از مهم‌ترین ورق‌های تولید‌شده توسط نورد گرم، ورق‌های سیاه هستند که بر اساس آلیاژ‌های مختلف موجود در آن‌ها، در طیفی گسترده بین اس تی ۳۲ تا اس تی ۵۲ تقسیم‌بندی می‌شوند. هرکدام از این أنواع، از ویژگی‌های خاصی برخوردارند؛ مثلا ورق‌های اس تی ۳۲ نرم‌تر و ورق‌های اس تی ۵۲ سخت‌تر هستند؛ البته این بدان معنی نیست که ورق‌های اس تی ۳۲ مقاومت بالایی ندارند؛ ولی خب معمولا به علت سختی بیشتر ورق‌های اس تی ۵۲، از آن‌ها در ساخت و ساز استفاده می‌شود.

گفتنی است که تمامی ورق‌های گرم صنعتی، هم در صنعت ساخت‌و‌ساز و هم در صنایع تولیدی مختلف همچون صنعت پتروشیمی، تانکر‌سازی، سد‌سازی و … به کار برده می‌شوند.

کاربرد ورق‌های صنعتی

تفاوت‌ها و خصوصیات منحصربه‌فردی که در انواع مختلف ورق‌های صنعتی نورد گرم و سرد (فولادی، آلومینیومی و …) وجود دارد، باعث شده تا هر یک از آن‌ها در بخش‌ خاصی از صنعت که تطابق بیشتری با خصوصیاتشان دارد، مورد استفاده قرار گیرند. دقت کنید که ورق‌‌های صنعتی نورد گرم بیشتر در ساخت‌وساز و سایر مواردی که در آن‌ها کیفیت و دقت ظاهری اهمیت زیادی ندارد استفاده می‌شود؛ ولی در عوض برای مصرف‌کنندگان مقرون به صرفه‌تر است.

در ادامه به برخی از متداول‌ترین کاربردهای ورق‌های صنعتی نورد گرم اشاره می‌کنیم:

• خودرو‌سازی
• ساختمان‌سازی
• ساخت درب و قفسه
• ساخت میله‌های ال شکل
• طراحی و ساخت لوله‌های فلزی
• ساخت تجهیزات مختلف کشاورزی
• ساخت ریل و سایر قطعات راه آهن

گفتنی است که تمامی ورق‌های صنعتی اسیدشویی نیز جز ورق‌های نورد گرم هستند که اکسید موجود در سطحشان به طور کامل اسیدشویی می‌شود و در نهایت از ورق‌های سیاه، براق‌تر به نظر می‌رسد. این نوع از ورق صنعتی در صنایع کشتی‌سازی نیز به طور گسترده استفاده می‌شوند و گاهی نیز برای ساخت برخی قطعات مقاوم و مستحکم نسبت به سایش اتومبیل همانند شاسی و رینگ به کار برده می‌شوند.

ورق‌های نورد سرد

ورق‌های صنعتی حاصل از عملیات نورد سرد، به دلیل خاصیت انعطاف‌پذیریشان، دوام و دقت بیشتری نسبت به ورق‌های نورد گرم، برخوردارند؛ به همین خاطر در طراحی و ساخت محصولاتی کوچک و پروژه‌هایی که زیبایی ظاهری در آن‌ها اهمیت والایی دارد، استفاده می‌شوند. صنایع تولید لوازم خانگی همچون اجاق گاز، فر و یخچال از ورق‌های سرد روغنی به عنوان ماده‌ اولیه‌شان استفاده می‌کنند. همچنین اینکه این ورق‌ها در ساخت روکش، عایق و لوله‌های مختلف ساختمانی به کار برده می‌شوند و معمولا به عنوان فلز پایه در تولید ورق‌های صنعتی گالوانیزه به شمار می‌روند.

نوعی دیگر از ورق‌های صنعتی نورد سرد، یعنی ورق‌های گالوانیزه، به دلیل مقاوم بودنشان در برابر عوامل مختلف محیطی، در زمینه‌های مختلف نظیر ساخت وسایل خانگی سرمایشی و گرمایشی، تابلو و سینی‌های مربوط به صنعت برق، کامپیوتر، الکترونیک و سایر صنایعی که اجرای رنگ‌آمیزی، برش‌کاری و شکل‌دهی فلزات در آن‌ها ضروری است، استفاده می‌شوند. برخی از مزایای مهمی که سبب محبوبیت این نوع از ورق‌های صنعتی شده، عبارت است از: ظاهر زیبا و باکیفیت، هزینه‌ تولید پایین و مقرون به صرفه، نگهداری آسان، قابلیت جوش‌پذیری و …

ورق صنعتی نورد گرم

معمولا برخی از صنایع هستند که به نوعی ورق خاص نیاز دارند که سطحی لیز و صیقلی نداشته باشد؛ به همین منظور ورق‌های صنعتی نورد گرم و یا سرد را به کمک غلتک‌هایی مخصوص برجسته می‌کنند و طرح‌های هندسی منظمی را بر روی سطحشان به وجود می‌آورند. این محصولات که به ورق‌های صنعتی آجدار معروف هستند، برای ساخت یک سری پله‌های اضطراری، پل‌های عابر پیاده، عرشه‌ کشتی‌‌ها، اتاقک‌‌های کامیون و وانت و ساخت دستگاه‌های صنعتی مختلف، به کار برده می‌شوند.

گفتنی است که ورق‌های صنعتی آلومینیومی همچون فولاد نیز در طیف گسترده‌ای از صنایع (از هوافضا تا حمل و نقل و دکوراسیون) استفاده می‌شوند. این ورق‌ها علاوه بر ساخت پنل‌ها و بدنه‌ی اتومبیل‌های مختلف، در صنایع مختلف بسته‌بندی، ساخت قوطی‌های مخصوص نوشیدنی، ظروف آشپزخانه و دیگر لوازم خانگی و … نیز مورداستفاده قرار می‌گیرند. همچنین اینکه از این ورق‌ها در ساخت سقف، ناودان، دیوارپوش و… نیز در صنعت ساخت و ساز نیز استفاده می‌شود. به دلیل فراوانی و مقرون‌به‌صرفه بودن این نوع ورق‌ها، معمولا برای ساخت یک سری پلاک‌های فلزی بسیار مناسب هستند.

ورق‌های مسی نیز با برخورداری از برخی خواص همچون انتقال حرارت و هدایت الکتریکی می‌توانند در صنایع مختلف برق، ساختمان‌سازی و… به کار گرفته شوند.

خرید انواع ورق صنعتی از بازرگانی نجومی

با توجه به توضیحات بالا به این نتیجه می‌رسیم که ورق صنعتی همان ورق‌های فولادی هستند که به دلیل قرارگیری در فرآیند‌های مهم نورد گرم و سرد، برای به کار گیری در صنایع مختلف کاملا آماده‌اند. به همین دلیل، شناخت کامل فرآیند‌های نورد سرد و گرم و تأثیراتی که روی این نوع ورق‌ها می‌گذارد، بسیار مهم و قابل توجه است. برای اطلاع از قیمت روز ورق‌های صنعتی، می‌توانید به صفحه‌ی نمایندگی بازرگانی نجومی مراجعه کنید.